آشنایی با مهم ترین فستیوال های جهان، «جشنواره ساندنس»

به گزارش «درگاه فیلم ایران» هر ساله در ماه ژانویه شاهد برگزاری جشنواره‌ی فیلم ساندنس هستیم که در مجموع ویترین تازه‌ترین کارهای فیلمسازان مستقل آمریکایی و بین‌المللی است. این جشنواره بزرگ‌ ترین جشنواره‌ی فیلم‌های مستقل در ایالات متحده‌ی آمریکا می باشد.

تاریخچه:

جشنواره‌ی فیلم ساندنس (Sundance Film Festival) یک جشنواره‌ی مطرح فیلم‌های آمریکایی است که هرساله در دو شهر پارک سیتی (Park City) و سالت لیک سیتی (Salt Lake City) ایالت یوتا برگزار می‌شود. هدف از تأسیس جشنواره فیلم ساندنس، حمایت از فیلم ها و فیلم‌سازان مستقل عنوان شده‌است. ساندنس نخستین بار در ماه آگوست سال 1978 در شهر «سالت لیک سیتی» آغاز به کار کرد؛ البته در آن زمان این جشنواره با نام «فستیوال فیلم یوتا» شناخته می‌شد و بیشتر در جهت جذب فیلمسازان این ایالت فعالیت می‌کرد.

نویسنده، کارگردان و تهیه کننده تئاتر آمریکایی «استرلینگ ون واگنن» (Sterling Van Wagenen) ، «جان ارل» (Jhon Earle) و فیلمساز مستقل «کرینا همپتون کاتانییا» (Cirina Hampton Catania) که هر دو در آن زمان جزو هیئت فیلم یوتا بودند را باید پایه گذاران اصلی این فستیوال دانست.

در سال 1978 این جشنواره شاهد نمایش فیلم‌هایی مثل «کابوی نیمه شب» به کارگردانی «جان شلینجزر»، «اتوبوسی به نام هوس» به کارگردانی «الیا کازان»، فیلم «رهایی» به کارگردانی «جان بورمن»، فیلم جنایی «Mean Streets» به کارگردانی «مارتین اسکورسیزی» و «بوی خوش موفقیت» به کارگردانی «الکساندر مکندریک» بود.

در آن زمان این جشنواره با ریاست بازیگر محبوب آمریکایی رابرت ردفورد (Robert Redford) و کمک و حمایت‌های فرماندار یوتا «اسکات متیسون» (Scott M. Matheson) برگزار شد و هدف اصلی آن بیشتر نمایش فیلم‌هایی بود که توسط کشور آمریکا تهیه و تولید شده بودند. ضمن آنکه در این میان این جشنواره گوشه چشمی هم به پتانسیل فیلم‌های مستقل و افزایش توجه عمومی به فیلمسازان یوتا داشت.

در سال 1979 بیش از 60 فیلم در این فستیوال به نمایش درآمد و البته شاهد حضور چهره‌های سرشناس دنیای هالیود نیز در این جشنواره بودیم. همچنین در آن سال اولین جایزه‌ی فرانک کاپرا به هنرپیشه و ستاره‌ی هالیوودی «جیمی استوارت» (Jimmy Stewart) اهدا شد. در سال 1980 یکی از بانیان این جشنواره یعنی کاتانیا از این فستیوال جدا شده و حرفه‌ی تهیه کنندگی در هالیوود را آغاز کرد.

فاکتورهای متعددی به رشد این جشنواره کمک کردند که شاید اولین و مهم‌ترین آنها حضور ستاره‌ی خوش سیما و محبوب هالیوود و ساکن یوتا یعنی «رابرت ردفورد» بود که بر صندلی ریاست این جشنواره تکیه زد؛ واقعیت این است که به کمک «نام ردفورد» توجهات بیشتری معطوف این فستیوال شده و بیشتر مورد اقبال عموم قرار گرفت. مورد دوم عطش این منطقه برای نمایش فیلم‌های ساخت آمریکا بود که پیش‌تر در سال 1971 فستیوال فیلم‌های آمریکایی در دالاس نیز آن را تجربه کرده بود. در سال 1981 این جشنواره شاهد دو تغییر عمده بود؛ یکی تغییر مکان و برگزاری در شهر پارک سیتی و دیگری تغییر زمان آن از ماه سپتامبر به ژانویه.

تغییر زمان برگزاری جشنواره:

جایجایی از اواخر تابستان به میانه‌ی زمستان ظاهراً به پیشنهاد کارگردان معروف «سیدنی پولاک» (Sydney Pollack) انجام شد که معتقد بود این تاریخ به دلیل فراهم آوردن فرصتی برای اسکی کردن، توجهات بیشتری را معطوف این جشنواره کرده و از سوی دیگر بیشتر مورد پسند ستارگان هالیوودی قرار می‌گیرد.

برگزار کنندگان از سوی دیگر به دنبال نمایش گسترده‌ تری از این جشنواره بودند. به همین خاطر در اکتبر سال 2010 رابرت ردفورد از تصمیم برای برگزاری این فستیوال در شهر لندن خبر داد و در ماه مارس همان سال، او به صورت رسمی اعلام کرد که ساندنس لندن در ورزشگاه «The O2» و از 26 تا 29 ماه آوریل سال 2012 برگزار خواهد شد و این نخستین باری بود که این جشنواره در خارج از ایالات متحده شروع به فعالیت کرد.

در همین رابطه رابرت ردفورد در یک نشست خبری اعلام کرد از اینکه این جشنواره در خارج از آمریکا برگزار می‌شود استقبال کرده و از اتخاذ این تصمیم راضی است؛ چرا که در قالب این نمایش، بخشی از فرهنگ آمریکایی را در شهر لندن یعنی شهری که خود از بعد تاریخی از غنای قابل توجهی برخوردار است، به نمایش گذاشته شده. او همچنین اضافه کرد که هدف از آوردن ساندنس به لندن معرفی سینمای مستقل کشور آمریکا و هنرمندان این عرصه به شکلی گسترده‌تر است و در عین حال آنها مایل هستند که تصویری از کشورشان ارائه دهند که صدای همه اقشار این جامعه را به گوش جهان برساند، نه تنها یک طیف خاص را.

حضور فیلمسازان مطرح در ساندنس:

فیلم‌های بسیاری از فیلم‌سازان مشهور سینمای آمریکا هم‌چون کوئنتین تارانتینو، استیون سودربرگ ، جیم جارموش و کوین اسمیت ، برای نخستین‌بار در این جشنواره به نمایش درآمد و باعث ترقی و شهرت امروزه آنان شد.

بخش های جشنواره:

این جشنواره شامل بخش های زیر می باشد:

• بلند
  • فیلم داستانی آمریکایی
  • فیلم مستند آمریکایی
  • فیلم داستانی بین المللی (سینمای جهان) 
  • فیلم مستند بین المللی (سینمای جهان)
• کوتاه

فیلم کوتاه آمریکایی

فیلم کوتاه بین المللی (سینمای جهان)

زمان فیلم های شرکت کننده:

فیلم های شرکت کننده در بخش کوتاه باید کمتر از 50 دقیقه و بخش بلند بیشتر از این زمان باشند.

جوایز (بلند):

بهترین فیلم داستانی آمریکایی (U.S. Dramatic Grand Jury Prizes)

بهترین فیلم مستند آمریکایی (U.S. Documentary Grand Jury Prizes)

بهترین فیلم داستانی بین المللی (international Dramatic Grand Jury Prize)

بهترین فیلم مستند بین المللی (international Documentary Grand Jury Prizes)

بهترین کارگردانی فیلم داستانی آمریکایی (Directing Award)

بهترین کارگردانی فیلم مستند آمریکایی (Directing Award)

بهترین کارگردانی فیلم داستانی بین المللی (Directing Award)

بهترین کارگردانی فیلم مستند بین المللی (Directing Award)

بهترین فیلمنامه آمریکایی (The Waldo Salt)

جایزه ویژه هیات داوران (Special Jury Prizes): این جایزه ممکن است به یک فیلم، فیلمنامه یا یکی از عوامل فیلم داده شود.

بهترین فیلم نوآورانه (NEXT): این جایزه از طرف هیات داوران به فیلمی اهدا خواهد شد که خلاقیت خاص و نو آورانه ای از نظر آنها داشته باشد.

بهترین فیلم اولی (NHK): این جایزه برای حمایت از نسل جدید اهدا می شود.

جایزه آلفرد پی. الون (Alfred P. Sloan Feature Film Priz): به فیلمی با تمرکز بر روی علم و یا فن آوری به عنوان یک موضوع و یا نشان دادن دانشمند، مهندس یا ریاضیدان به عنوان یک شخصیت اصلی داده خواهد شد.

هم چنین در رشته های بهترین فیلم هایی بلند داستانی و مستند (آمریکایی و بین المللی)، بهترین فیلم نوآورانه جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران نیز به طور جداگانه اهدا خواهد شد.

جوایز (کوتاه):

جایزه بزرگ بهترین فیلم (Short Film Grand Jury Prize)

بهترین فیلم داستانی آمریکایی (Short Film Jury Award: U.S. Fiction) 

بهترین فیلم داستانی بین المللی (Short Film Jury Award: International Fiction) 

بهترین فیلم تجربی (Short Film Jury Award: Nonfiction)

 بهترین فیلم انیمیشن (Short Film Jury Award: Animation)

بهترین فیلم از نگاه داوران (Short Film Special Jury Awards) 

بهترین فیلم کوتاه جشنواره، بهترین کوتاه داستانی، بهترین کوتاه غیر داستانی و بهترین کوتاه انیمیشن به آکادمی اسکار معرفی خواهند شد.

به هر روی جشنواره‌ی ساندنس امسال نیز در ماه ژانویه برگزار خواهد شد و باید دید امسال کدام فیلمسازان برگ برنده را در دست دارند و جوایز این دوره را درو خواهند کرد.

برای ارسال فیلم خود به این جشنواره می توانید به پلتفرم درگاه فیلم ایران مراجعه بفرمایید.